Trong cuộc sống hiện đại, các phương pháp tránh thai luôn là một phần quan trọng để bảo vệ sức khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình. Tuy nhiên, không phải lúc nào chúng ta cũng có thể dự đoán được mọi tình huống. Đôi khi, một sự cố ngoài ý muốn có thể xảy ra và thuốc tránh thai khẩn cấp trở thành cứu cánh trong những lúc cần thiết. Vậy thuốc tránh thai khẩn cấp là gì, cách sử dụng ra sao và những điều cần lưu ý khi sử dụng thuốc? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1. Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Thuốc tránh thai khẩn cấp (còn được gọi là thuốc tránh thai sau quan hệ) là một loại thuốc được thiết kế để ngăn ngừa mang thai trong trường hợp quan hệ tình dục không bảo vệ hoặc khi biện pháp tránh thai thông thường thất bại (ví dụ như bao cao su bị rách hoặc quên uống thuốc tránh thai hàng ngày). Thuốc hoạt động chủ yếu bằng cách ngăn chặn hoặc trì hoãn quá trình rụng trứng, thay đổi niêm mạc tử cung để làm giảm khả năng thụ tinh hoặc ngăn cản sự gắn kết của trứng và tinh trùng.
2. Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp
Hiện nay, trên thị trường có hai loại thuốc tránh thai khẩn cấp phổ biến:
Thuốc tránh thai khẩn cấp có chứa Levonorgestrel: Đây là loại thuốc phổ biến và được sử dụng rộng rãi, thường có tác dụng trong vòng 72 giờ (3 ngày) sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Tuy nhiên, hiệu quả sẽ giảm dần theo thời gian.
Thuốc tránh thai khẩn cấp có chứa Ulipristal Acetate: Loại thuốc này có thể sử dụng trong vòng 120 giờ (5 ngày) sau quan hệ và thường có hiệu quả cao hơn so với Levonorgestrel, đặc biệt là khi dùng trong thời gian 72 giờ đến 120 giờ sau quan hệ.
3. Cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp cần được sử dụng càng sớm càng tốt để đạt hiệu quả cao nhất. Tuy nhiên, mỗi loại thuốc có thể có thời gian tác dụng khác nhau:
Levonorgestrel: Sử dụng trong vòng 72 giờ sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Bạn chỉ cần uống một viên duy nhất trong thời gian này, nhưng nếu bạn uống càng sớm thì hiệu quả càng cao.
Ulipristal Acetate: Có thể sử dụng trong vòng 120 giờ sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Cũng giống như Levonorgestrel, bạn chỉ cần uống một viên duy nhất.
Cả hai loại thuốc đều dễ sử dụng và không yêu cầu phải có sự chỉ định của bác sĩ trong nhiều trường hợp, nhưng nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, việc tham khảo ý kiến bác sĩ là điều rất quan trọng.
4. Lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp an toàn và hiệu quả trong trường hợp cấp bách, nhưng bạn không nên lạm dụng thuốc này vì những lý do sau:
Không phải là phương pháp tránh thai thường xuyên: Thuốc tránh thai khẩn cấp không nên thay thế các phương pháp tránh thai thông thường như bao cao su, thuốc tránh thai hàng ngày, hoặc vòng tránh thai. Việc sử dụng thuốc khẩn cấp thường xuyên có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và sức khỏe sinh sản của bạn.
Tác dụng phụ: Một số tác dụng phụ có thể xảy ra sau khi sử dụng thuốc, chẳng hạn như buồn nôn, mệt mỏi, chảy máu bất thường, hoặc đau đầu. Nếu các triệu chứng này kéo dài, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
Không bảo vệ bạn khỏi bệnh lây truyền qua đường tình dục: Thuốc tránh thai khẩn cấp không có tác dụng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục, vì vậy, bạn vẫn cần sử dụng bao cao su để bảo vệ sức khỏe.
Hiệu quả giảm khi dùng quá muộn: Hiệu quả của thuốc giảm dần theo thời gian sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ. Vì vậy, việc sử dụng thuốc càng sớm càng tốt là rất quan trọng.
5. Khi nào cần sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp?
Thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ nên được sử dụng trong các tình huống sau:
Quan hệ tình dục không bảo vệ (không sử dụng bao cao su hoặc các biện pháp tránh thai khác).
Bao cao su bị rách hoặc tuột trong khi quan hệ.
Quên uống thuốc tránh thai hàng ngày.
Sự cố trong quá trình tránh thai (như vòng tránh thai bị tuột).
6. Những lợi ích của thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp mang lại nhiều lợi ích quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe sinh sản của phụ nữ, bao gồm:
Giảm nguy cơ mang thai ngoài ý muốn: Đây là một giải pháp hiệu quả và nhanh chóng trong các tình huống khẩn cấp.
An toàn: Khi sử dụng đúng cách và theo hướng dẫn, thuốc tránh thai khẩn cấp là một phương pháp an toàn.
Tiện lợi: Thuốc dễ dàng sử dụng và không yêu cầu sự can thiệp y tế phức tạp.
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một giải pháp hiệu quả trong các tình huống không mong muốn, giúp phụ nữ kiểm soát tình huống mang thai ngoài ý muốn. Tuy nhiên, để đảm bảo sức khỏe sinh sản lâu dài, việc sử dụng các biện pháp tránh thai thường xuyên và đúng cách là rất quan trọng. Hãy luôn nhớ rằng, thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ là một biện pháp tạm thời và không thể thay thế các biện pháp tránh thai thông thường.
