Ong là một trong những loài côn trùng quan trọng trong việc pollinate (thụ phấn) các loại hoa, cây trồng, giúp duy trì sự đa dạng sinh học và hệ sinh thái. Hơn nữa, các sản phẩm từ ong như mật ong, sáp ong, phấn hoa… không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Chính vì thế, việc "bắt" ong hay thu hoạch sản phẩm từ ong là một hoạt động cần được thực hiện một cách cẩn trọng, lựa chọn thời điểm thích hợp để đảm bảo không làm ảnh hưởng đến sức khỏe của ong cũng như chất lượng sản phẩm thu hoạch. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về những yếu tố quyết định việc nên bắt ong vào ngày nào trong tháng.
1. Thời điểm trong năm ảnh hưởng đến việc bắt ong
Việc bắt ong không thể thực hiện một cách tuỳ tiện vào bất kỳ ngày nào trong tháng, bởi vì sự phát triển của ong và các tổ ong chịu ảnh hưởng của yếu tố thời tiết và chu kỳ sinh sản của chúng. Mùa xuân và mùa hè là thời gian ong phát triển mạnh mẽ, chúng có đủ sức lực để sản xuất mật và các sản phẩm khác. Vì vậy, đây chính là thời điểm lý tưởng để bắt ong.
Mùa xuân (tháng 3 đến tháng 5) là thời điểm ong bắt đầu phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là khi thời tiết ấm lên. Đây là lúc ong bắt đầu tạo mật và bắt đầu sinh sản. Tháng 4 và tháng 5 có thể là thời điểm tốt để thu hoạch mật ong nếu thời tiết thuận lợi, ong đã sản xuất đủ mật trong các ngăn của tổ.
Mùa hè (tháng 6 đến tháng 8), khi thời tiết ổn định và nhiệt độ cao, cũng là thời gian ong làm việc nhiều nhất. Tuy nhiên, nếu thu hoạch quá muộn trong mùa hè, ong có thể không còn đủ mật hoặc sáp để thu hoạch một cách tối ưu.
2. Thời điểm không nên bắt ong
Tuy nhiên, cũng có những khoảng thời gian trong năm mà việc bắt ong không được khuyến khích. Mùa đông (tháng 11 đến tháng 2) là thời gian mà hầu hết các loài ong đều vào trạng thái ngủ đông hoặc hoạt động với mức độ rất thấp. Việc bắt ong trong giai đoạn này có thể làm tổ ong bị tổn thương nghiêm trọng, hoặc thậm chí khiến ong chết nếu không có đủ mật dự trữ để sống sót qua mùa đông.
Thêm vào đó, vào những ngày mưa lớn, gió mạnh hay khi thời tiết quá lạnh, ong cũng có thể trở nên hung dữ và dễ bị tổn thương. Chính vì vậy, cần chọn thời điểm khí hậu ổn định, không có mưa hay gió lớn để thực hiện việc thu hoạch sản phẩm từ ong.
3. Cách xác định thời điểm bắt ong phù hợp
Một trong những cách tốt nhất để xác định khi nào nên bắt ong là quan sát hành vi của chúng. Nếu thấy đàn ong có vẻ mạnh khỏe, tổ ong đầy mật và không có dấu hiệu bệnh tật, thì đó là dấu hiệu cho thấy thời điểm thu hoạch đã đến.
Ngoài ra, bạn có thể theo dõi chu kỳ hoạt động của ong trong năm. Nếu tổ ong có dấu hiệu thừa mật, các ngăn chứa mật đã đầy và các công nhân ong đang chuyển mật vào các ngăn dự trữ, thì có thể là thời điểm thích hợp để bắt ong. Tuy nhiên, việc bắt ong cần thực hiện một cách nhẹ nhàng và cẩn thận, để không làm tổ ong bị mất đi những con ong đực hoặc ong chúa, ảnh hưởng đến sự duy trì của đàn ong trong tương lai.
4. Những lưu ý khi bắt ong
Khi thu hoạch mật ong, bạn cần lưu ý một số điều để bảo vệ sức khỏe của đàn ong và đảm bảo an toàn cho bản thân:
- Không làm tổ ong bị tổn hại: Khi thu hoạch, chỉ lấy một phần mật cần thiết, để lại một phần mật cho ong có đủ thức ăn trong suốt mùa đông.
- Chọn thời điểm thích hợp: Thu hoạch vào lúc sáng sớm hoặc chiều muộn khi nhiệt độ không quá cao. Tránh thu hoạch vào những ngày có mưa hoặc gió mạnh.
- Bảo vệ bản thân: Dù không bị dị ứng với nọc ong, bạn vẫn nên chuẩn bị trang phục bảo hộ đầy đủ để tránh bị ong đốt.
Kết luận
Việc chọn ngày bắt ong phù hợp không chỉ giúp bạn thu hoạch mật ong chất lượng mà còn bảo vệ được sức khỏe của đàn ong, đảm bảo sự phát triển bền vững của chúng. Thời gian lý tưởng để bắt ong là vào mùa xuân và mùa hè, khi thời tiết ấm áp và ong phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, bạn cũng cần phải lưu ý các yếu tố khác như điều kiện khí hậu và chu kỳ sinh sản của ong để không làm ảnh hưởng đến đàn ong trong tổ.
